14.04.2017 11:18

Najstarsza szkoła w Ostrowie Wielkopolskim ma dziś urodziny

GALERIA

Uroczyste otwarcie Królewskiego Katolickiego Gimnazjum, obecnego I Liceum Ogólnokształcącego im. ks. J. Kompałły i W. Lipskiego nastąpiło 172 lat temu- 14 kwietnia 1845 roku. Jest to najstarsza szkoła średnia w Ostrowie Wielkopolskim i trzecia polska na terenach zaboru pruskiego.

I Liceum Ogólnokształcące w Ostrowie Wielkopolskim, dawne Gimnazjum Męskie, jest najstarszą szkołą średnią w mieście i trzecią w kolejności w Wielkopolsce, po Poznaniu i Trzemesznie. Powstała z inicjatywy ostrowskiego proboszcza ks. Jana Kompałły i Wojciecha Lipskiego, ziemianina z Lewkowa, przy ogromnym zaangażowaniu mieszkańców miasta i okolic. Budowę rozpoczęto w 1843 roku na ziemi kościelnej, podarowanej przez ks. Jana Kompałłę i oddano do użytku 14 kwietnia 1845 roku, nadając jej nazwę "Królewskie Katolickie Gimnazjum".

W 1847 roku wybudowano salę gimnastyczną, spaloną w 1945 roku. Gimnazjum było ważnym ośrodkiem kultury, kształcenia i centrum polskości w czasach zaborów. Od 1891 roku działa w nim Towarzystwo Przyjaciół Tomasza Zana, początkowo tajne, wychowujące młodzież w duchu patriotycznym poprzez naukę polskiej historii, literatury i sztuki. Zadania te podjął również zorganizowany w 1908 roku Szkolny Sportowy Klub "Venetia", rozwijając oprócz tego wśród polskiej młodzieży tężyznę fizyczną. Od 1918 roku działają w szkole drużyny harcerskie H. Dąbrowskiego i T. Zana, będące kuźnią kadr dla ostrowskiego Hufca ZHP.

Z inicjatywy przewodniczącego Komitetu Rodzicielskiego- wychowanka szkoły, Stefana Rowińskiego, powiększono w latach 1925-27 szkołę o II piętro i zmodernizowano jej wnętrze, zaś w auli wykonano polichromię według projektu nauczyciela szkoły A. Serbeńskiego, który też wraz z dr S. Szmajem wykonał medaliony wielkich Polaków. Dziś odtworzono zamalowaną w latach 60-tych polichromię. Po odzyskaniu niepodległości szkołę- teraz już Gimnazjum Męskie, zrepolonizowano, przekształcono z typu staroklasycznego na klasyczny zreformowany. W 1932 r. dokonano kolejnej reformy. Przekształcono szkołę na gimnazjum czteroletnie i liceum dwuletnie oraz nadano imię marszałka Józefa Piłsudskiego. Gimnazjum w dalszym ciągu pozostało przodującym w regionie ośrodkiem edukacji, działały organizacje skautowskie, chóry.

Podtrzymywano też tradycje niepodległościowe, co znalazło swój wyraz w czasie okupacji- wielu z wykładowców, uczniów i absolwentów zostało żołnierzami, dowódcami, działaczami podziemia. Także wielu z nich zostało zamordowanych. Sama szkoła w latach wojennych została zamknięta przez hitlerowców. Rozpoczęło swoją działalność ponownie 22 lutego 1945 roku dzięki działaniom organizacyjnym dra Józefa Jachimka. W kwietniu tego roku ks. Lech Ziemski reaktywuje w Gimnazjum przedwojenne drużyny harcerskie. W roku 1950 przekształcono szkołę w liceum ogólnokształcące.

W 1970 r. obchodzono jubileusz 125-lecia szkoły. W tym też czasie władza komunistyczna zadecydowała, wbrew uchwale Rady Pedagogicznej, o nadaniu szkole imienia generała Aleksandra Zawadzkiego, sekretarza PZPR, przewodniczącego Rady Państwa. Decyzję tę cofnięto na początku lat 90. Postanowiono też uhonorować założycieli szkoły Jana Kompałłę i Wojciecha Lipskiego nadając liceum ich imię.

W szkole, wpisanej do rejestru zabytków, znajdują się cenne witraże z 1870 roku, zegar na frontonie budynku i dzwonek szkolny z 1845 roku. Wychowankami szkoły jest wielu wybitnych Polaków. Powołane w 1994 roku Stowarzyszenie Wychowanków "Alma Mater Ostroviensis" ma za zadanie utrzymywać kontakty z wychowankami szkoły i upowszechniać jej osiągnięcia.