Choruje na nią już ponad 3 miliony Polaków. Sprawdź czy jesteś w grupie ryzyka

Cukrzyca jest pierwszą chorobą niezakaźną, która uznana została za epidemię XXI wieku. W Polsce na cukrzycę chorują ponad 3 miliony pacjentów, a statystyki ciągle wykazują tendencję wzrostową. Postępująca choroba prowadzi do wielu groźnych dla zdrowia powikłań oraz odległych konsekwencji. Warto już dziś zastanowić się, czy jesteśmy w grupie ryzyka rozwoju tej podstępnej choroby.

Organem, który odpowiada za prawidłową gospodarkę węglowodanową naszego organizmu jest trzustka. Wydziela ona dwa hormony, które odgrywają kluczową rolę w metabolizmie cukrów. Są nimi insulina i glukagon. Zadaniem insuliny jest obniżanie poziomu glukozy we krwi. Glukagon natomiast przyczynia się do wzrostu do wzrostu jej stężenia. Brak lub niedobór insuliny oraz zaburzenia jej prawidłowego działania są przyczyną rozwoju cukrzycy.

W podstawowej klasyfikacji tej choroby wyróżnia się cukrzycę typu I i II. Cukrzyca typu I, nazywana również insulinozależną, spowodowana jest zniszczeniem komórek trzustki produkujących insulinę. W jej przebiegu dochodzi co całkowitego niedoboru tego hormonu, dlatego konieczne jest uzupełnianie go z zewnątrz. Przyczyną tego typu cukrzycy są m.in. predyspozycje genetyczne oraz czynniki środowiskowe, takie jak: infekcje wirusowe oraz bakteryjne. Dotyka ona zazwyczaj ludzi przed 30 rokiem życia. Przyczyną cukrzycy typu II jest upośledzenie wydzielania insuliny przez komórki trzustki oraz oporność tkanek na jej działanie, czyli tzw. insulinooporność. W grupie ryzyka rozwoju cukrzycy typu II znajdują się osoby z nadwagą, z cukrzycą występującą w rodzinie, mało aktywne fizycznie, cierpiące na nadciśnienie tętnicze, zaburzenia lipidowe oraz choroby układu krążenia. Monitorować swój stan zdrowia powinny również kobiety, które przebyły cukrzycę ciążową, urodziły dziecko powyżej 4 kg oraz chorujące na zespół policystycznych jajników. Cukrzyca typu II do niedawna zarezerwowana była dla osób powyżej 40 roku życia. Niestety coraz częściej dotyka ludzi młodszych, a nawet dzieci.

Do najczęstszych objawów towarzyszących cukrzycy zalicza się: podwyższone stężenie glukozy we krwi, obecność glukozy w moczu, spadek masy ciała, senność i ogólne osłabienie organizmu, zaburzenia widzenia, osłabienie potencji, zmiany zapalne na skórze, trudności w gojeniu się ran, stany zapalne narządów płciowych i układu moczowego. Najbardziej charakterystyczne objawy, które powinny wzbudzić nasz niepokój to częstsze oddawanie moczu, nadmierne pragnienie oraz wzmożony apetyt. Poziom cukru we krwi powinny badać w miarę regularnie przede wszystkim osoby po 45. roku życia. Warto pamiętać, że cukrzycę u kolejnej osoby diagnozuje się co około 10 sekund.

Jednym z najgroźniejszych powikłań cukrzycy jest hipoglikemia, czyli spadek poziomu cukru we krwi poniżej 70 mg/dl, która objawia się m.in. silnym uczuciem głodu, osłabieniem oraz szybszą czynnością serca. Przeciwieństwem takiego stanu rzeczy jest hiperglikemia, czyli znaczny wzrost poziomu glukozy we krwi. Do jej objawów zalicza się m.in. wzmożone pragnienie, częste oddawanie moczu, nudności, suchość w ustach. Takie zaburzenia metaboliczne mogą prowadzić do bardzo niebezpiecznej dla organizmu śpiączki cukrzycowej. W przebiegu cukrzycy dochodzi również do powikłań naczyniowych, które mogą dotyczyć naczyń tętniczych lub naczyń włosowatych. Makroangiopatie prowadzą do rozwoju choroby wieńcowej, miażdżycy, nadciśnienia tętniczego. Mogą być przyczyną zawału mięśnia sercowego oraz udaru mózgu. Mikroangiopatie powodują powiększenie naczyń włosowatych, co skutkuje rozwojem niewydolności nerek, pogorszeniem (a nawet utratą) wzroku oraz upośledzeniem obwodowego układu nerwowego, czego następstwem może być tzw. stopa cukrzycowa.

Powikłania wynikające z rozwoju cukrzycy zazwyczaj pojawiają się po wielu latach trwania choroby. Sprzyja to bagatelizowaniu zaleceń dotyczących zmiany stylu życia oraz sposobu odżywiania, co stanowi podstawowy element jej leczenia. Warto pamiętać jak poważne konsekwencje niesie za sobą ta choroba. Regularne uprawianie aktywności fizycznej, dbanie o prawidłową masę ciała oraz stosowanie zdrowej, właściwie zbilansowanej diety jest kluczem do życia w dobrej kondycji zdrowotnej pomimo rozwijającej się cukrzycy.