Senat za odrzuceniem w całości noweli Prawa oświatowego

W piątek Senat rozpatrywał przygotowaną przez MEiN nowelę Prawa oświatowego, wzmacniającą rolę kuratorów oświaty oraz zmieniającą zasady funkcjonowania organizacji pozarządowych w szkołach. Następnie przeprowadzono głosowanie.

Za odrzuceniem noweli głosowało 51 senatorów, 45 było przeciwko, a 1 senator wstrzymał się od głosu. Tym samym Senat rekomenduje Sejmowi odrzucenie nowelizacji.

Nowelizacja trafi teraz z powrotem do Sejmu.

We wtorek za odrzuceniem noweli opowiedziała się senacka Komisja Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej. W styczniu za odrzuceniem nowelizacji opowiedziały się także senackie Komisje: Nauki, Edukacji i Sportu oraz Obrony Narodowej.

Zgodnie z nowelizacją dyrektor szkoły lub placówki będzie miał obowiązek – nie później niż na dwa miesiące przed rozpoczęciem zajęć prowadzonych przez stowarzyszenia lub organizacje – uzyskać szczegółową informację o planie działania na terenie szkoły, konspekt zajęć i materiały wykorzystywane na oferowanych zajęciach, a także uzyskać pozytywną opinię kuratora oświaty dla działań takiej organizacji w szkole lub w placówce. Kurator będzie miał 30 dni na wydanie opinii. Udział ucznia w zajęciach prowadzonych przez stowarzyszenia lub organizacje będzie wymagał pisemnej zgody rodziców niepełnoletniego ucznia lub pełnoletniego ucznia. Z procedury tej wyłączono organizacje harcerskie.

W noweli zapisano też, że jeśli dyrektor szkoły lub placówki oświatowej nie zrealizuje zaleceń wydanych przez kuratora oświaty, będzie on mógł wezwać go do wyjaśnienia, dlaczego tego nie zrobił. Jeśli dyrektor nadal nie będzie realizował zaleceń, kurator może wystąpić do organu prowadzącego szkołę lub placówkę z wnioskiem o odwołanie dyrektora w czasie roku szkolnego, bez wypowiedzenia. Organ prowadzący będzie miał 14 dni na odwołanie dyrektora, jeżeli tego nie zrobi, to powierzenie stanowiska dyrektora wygaśnie 14 dni po otrzymaniu wniosku. W nowelizacji nie przewidziano drogi odwołania się.

Nowelizacja wzmacnia również pozycję kuratora oświaty, jeśli chodzi o wspólne kompetencje organu prowadzącego i organu nadzoru pedagogicznego. Wszędzie tam, gdzie do tej pory wymagana była opinia kuratora, zapisano, że musi być to opinia pozytywna. Do ustawy wprowadzono katalog warunków, jakie muszą być spełnione, by organ prowadzący mógł zlikwidować szkołę lub placówkę.

Wzmocniono też nadzór nad szkołami i placówkami niepublicznymi. Kurator będzie mógł wydać osobie prowadzącej taką szkołę lub placówkę polecenie niezwłocznego umożliwienia wykonania czynności dotyczących nadzoru pedagogicznego.

Nowela wprowadza też możliwość prowadzenia nauki zdalnej z innych powodów, niż COVID-19, o ile zawieszenie zajęć stacjonarnych trwa dłużej niż dwa dni. Daje też możliwość organizowania zdalnego nauczania dla uczniów objętych indywidualnym nauczaniem lub uczniów hospitalizowanych.

Zawiera także przepisy dotyczące funkcjonowania filii szkół artystycznych i oddziałów przysposobienia wojskowego w szkołach ponadpodstawowych.

W noweli rozszerzono katalog zbierania informacji w Systemie Informacji Oświatowej o zadania dotyczące działań szkoły wobec uczniów z orzeczeniem o potrzebie kształcenia specjalnego oraz zajęć rewalidacyjnych oraz dzieci z opinią o wczesnym wspomaganiu rozwoju.

Wprowadzono też zapisy, zgodnie, z którymi minister edukacji i nauki umożliwienia Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych przeprowadzanie analiz przyczyn nieobecności nauczycieli w pracy z powodu urlopu macierzyńskiego lub czasowej niezdolności do pracy wskutek choroby, w tym monitorowania przyczyn, skali oraz cykliczności nieobecności w oparciu o dane z Systemu Informacji Oświatowej. Dane mają posłużyć też do badań, prognoz lub opracowań dotyczących nieobecności nauczycieli w pracy wskutek choroby, a także szacowania skutków finansowych zmian przepisów z zakresu ubezpieczeń społecznych. Nowelizacja zawiera też przepisy dotyczące funkcjonowania filii szkół artystycznych i oddziałów przysposobienia wojskowego w szkołach ponadpodstawowych.

Nowelizację Prawa oświatowego krytykuje m.in. opozycja, samorządowcy oraz organizacje społeczne. (PAP)

Autorzy: Szymon Zdziebłowski, Danuta Starzyńska-Rosiecka