09.05.2017 09:22

Zmiany w systemie przeciwdziałania praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu

Generalny inspektor informacji finansowej chce się przyjrzeć operacjom finansowym, które w jego ocenie są niejasne. Taki obowiązek nakłada na niego zarówno polski rząd jak Unia Europejska, która chce wprowadzić bardziej skuteczny system przeciwdziałania praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu.

Unia Europejska przygotowała dyrektywę 2015/849, której zapisy mają sprawić, że system kontroli przepływu pieniędzy będzie bardziej szczelny i sprawny. Kraje członkowskie mają obowiązek do 26 czerwca br. wprowadzić w życie zapisy tej dyrektywy i dostosować do niej swoje przepisy. Nad polskim projektem ustawy o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu pracują specjaliści z Rządowego Centrum Legislacji. Ta ustawa przewiduje m.in. nowe kategorie instytucji obowiązanych i nowe zadania Komitetu Bezpieczeństwa Finansowego. Zostały też poprawione zasady zbierania informacji przez generalnego inspektora informacji finansowej oraz wprowadzono nowe zasady wstrzymywania transakcji i blokowania rachunków. Bardziej precyzyjnie określono również zasady współpracy GIIF z zagranicznymi jednostkami analityki finansowej i Europolem.

Instytucje obowiązane będą miały obowiązek bieżącej analizy przeprowadzanych transakcji aby wyłapać nietypowe i podejrzane, np. takie, których okoliczności mogą wskazywać na pranie pieniędzy albo finansowanie terroryzmu. Będą to musiały robić zarówno banki krajowe, również spółdzielcze, oddziały firm kredytowych i inwestycyjnych, spółki prowadzące giełdę, firmy ubezpieczeniowe, zwłaszcza te, które prowadzą ubezpieczenia na życie, a także notariusze i adwokaci.

W projekcie ustawy określono również wysokość kar i zasady ich nakładania na instytucje obowiązane, które nie będą wypełniały nałożonych na nie ustawowych obowiązków. Teraz jeszcze przepisy mówią, że te kary nie mogą przekroczyć 750 tys. zł, a w przypadku niezapewnienia pracownikom właściwego szkolenia, nie więcej niż 100 tys. zł. Nowa ustawa zakłada, że najwyższa kara wyniesie równowartość 5 mln euro, a dla instytucji, która ma osobowość prawną może to być 10% całkowitego rocznego obrotu.

Projekt ustawy umożliwia też nakładanie na instytucje obowiązane kar administracyjnych innych niż pieniężne. Może to być np. pozbawienie wolności do trzech lat za umyślnie niedopełnienie obowiązku przekazania informacji albo dokumentów generalnemu inspektorowi. Równie surowo będzie traktowane przekazanie informacji nieprawdziwych, zatajenie prawdziwych albo udostępnienie tych informacji osobom nieuprawnionym. Kiedy sprawca działał nieumyślnie, grozić mu będzie grzywna.