Dlaczego mniejszy Raszków jest miastem a większe Przygodzice wioską?

Mamy w powiecie ostrowskim kilka miejscowości gminnych, które nie są miastami a wioskami, w których mieści się Urząd Gminy. Tak jest w przypadku Przygodzic, Sośni czy Sieroszewic. Pozostałe gminy wchodzące w skład powiatu ostrowskiego są miastami: Odolanów, Raszków, Nowe Skalmierzyce. Gmina Ostrów Wielkopolski ma swoją siedzibę w mieście Ostrów i tam też znajduje się Urząd Gminy. 
Miejscowości w powiecie ostrowskim będące "stolicami" gmin zamieszkuje różna liczba mieszkańców. Najmniej osób mieszka w Sieroszewicach- około 1300 osób oraz w Sośniach- około 1600 osób. 
Kolejną miejscowością z najmniejszą ilością mieszkańców wśród miejscowości gminnych jest miasto Raszków, gdzie mieszka obecnie 2183 osoby, kolejne są Przygodzice, które zamieszkuje 2506 mieszkańców. Co ciekawe więcej osób niż w tych miejscowościach mieszka w Gorzycach Wielkich (gmina Ostrów Wielkopolski) - około 2600 osób. 

Raszków otrzymał prawa miejskie w dniu 8 stycznia 1444 roku, na prawie niemieckim. Przygodzice i Gorzyce Wielkie nigdy nie posiadały praw miejskich. 

Dlaczego zatem mniejszy Raszków jest miastem a większe Przygodzice wioską? 

O przyznaniu gminie lub miejscowości statusu miasta decyduje pięć kryteriów. Głównym jest liczba mieszkańców. Od lat w Departamencie Administracji Publicznej Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji (MSWiA), który nadzoruje tę procedurę, stosowana jest zasada, że miasto nie może mieć mniej niż 2 tys. mieszkańców. Dodatkowym argumentem jest posiadanie praw miejskich w przeszłości.

PIĘĆ KRYTERIÓW DLA MIASTA:

1) liczba mieszkańców nie mniejsza niż 2 tys.,

2) ewentualne posiadanie praw miejskich w przeszłości,

3) przynajmniej 60% mieszkańców musi utrzymywać się z działalności pozarolniczej,

4) brak zabudowy zagrodowej w części miejskiej, posiadanie wyodrębnionego centrum,

5) posiadanie niezbędnej infrastruktury technicznej - wodociągów, kanalizacji.

W prowadzonym przez MSWiA „Urzędowym wykazie nazw miejscowości w Polsce” znajduje się obecnie 111 tys. pozycji. Wśród nich obecnych jest:

• 42,8 tys. wsi,

• 897 miast,

• liczne kolonie, przysiółki i osady.

Rocznie wpływa do resortu kilka wniosków gmin lub miejscowości o przyznanie praw miejskich. - Wiele gmin wcześniej dzwoni do ministerstwa, konsultując warunki formalne i kryteria, którymi kieruje się resort przy przygotowywaniu rozporządzenia dla Rady Ministrów.
Jedną z ostatnich miejscowości w naszym regionie, która został miastem jest Koźminek w powiecie kaliskim. 

Wsie, które występują o nadanie praw miejskich dla całego obrębu geodezyjnego, gdzie większość obszaru stanowią pola uprawne albo łąki, muszą liczyć się więc z odmową. Zgodnie z ustawą z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (dalej: ustawa o samorządzie gminnym), wójt po uzyskaniu przez gminę lub miejscowość praw miejskich automatycznie staje się burmistrzem. - Jeżeli siedziba rady gminy mieści się na terenie miejscowości, która ma status miasta, organem stanowiącym jest rada miasta, a organem wykonawczym burmistrz a nie wójt. 

Rezygnacja z praw miejskich

Istnieje również taka możliwość. Taki przypadek miał miejsce w ubiegłym roku, kiedy Szczawnica z gminy miejskiej stała się gminą miejsko-wiejską. W takich sytuacjach zazwyczaj decydują finanse - często o fundusze europejskie mogą starać się jedynie gminy wiejskie.

Chęć zmiany statusu gminy na miejską wynika głównie ze względów prestiżowych. - Jest to główny powód składania tego typu wniosków, bo o „prawach miejskich”, takich jak prawo targu, można było mówić w przeszłości, teraz raczej należy używać pojęcia „status miasta”.
Zgodnie z ustawą z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym uzyskanie praw miejskich może nastąpić m.in. na podstawie wniosku rady gminy uzupełnionego o uzasadnienie, opis konsultacji społecznych, mapy (również historyczne) oraz opinię wojewody.